Ιδίως σε καιρούς αλλόκοτους, όπως ακριβώς είναι οι δικοί μας, πάει να πει από τη μια αναγκεμένους, ακόμη και ζοφερούς, και από την άλλη πλούσιους σε συναισθήματα, συγκινήσεις και εμπειρίες, τα πολιτισμικά δρώμενα, τα πολιτιστικά προτάγματα και προγράμματα μοιάζουν να είναι το μόνον της ζωής μας ταξείδιον· ναι, ένα πολιτισμικό ταξίδεμα είναι ό,τι φαίνεται να μας συνέχει, να φέρνει σε γόνιμη επαφή τον ένα με τον άλλο, ακόμη και να προσδιορίζει την ταυτότητά μας.

Πάνε κοντά δυόμισι αιώνες από τότε που ο Ξαβιέ ντε Μεστρ, κορακοζώητος στρατιωτικός και συγγραφέας, υποχρεώθηκε να ζήσει έγκλειστος επί σαράντα δύο μέρες σε μια κάμαρα στο Τορίνο λόγω της εμπλοκής του σε μια παράνομη μονομαχία. Βγάζοντας από τη μύγα ξίγκι, όπως πολύ καλά ξέρουν να κάνουν οι καλλιτέχνες, ο Ντε Μεστρ έγραψε το προμεταμοντέρνο βιβλίο «Ταξίδι μέσα στο δωμάτιό μου» (1794), που κυκλοφορεί στα

ελληνικά από τις εκδόσεις Θούλη.

Τον Φεβρουάριο του 2020, ακριβώς ένα μήνα πριν από την καραντίνα, οι εκδόσεις Gutenberg έκαναν στον ταπεινό σας ανταποκριτή την τιμή να τυπώσουν το βιβλίο «Συλλαλητήρια στο δωμάτιό μου», κλείσιμο του ματιού στο έργο του Ντε Μεστρ, γραμμένο ένα χρόνο πριν από τους εγκλεισμούς, οργανωμένο σκακιστικά σαν πολιτισμικό ημερολόγιο ενός συγγραφέα που οικειοθελώς περιορίστηκε για μήνες στο διαμέρισμά του στην Κυψέλη, με ελάχιστες φυγές στη Φωκίωνος Νέγρη και στους γύρω δρόμους. Επρόκειτο για ένα πείραμα: πώς σκηνοθετείς τις συγκινήσεις σου, παρουσιάζοντάς τες σαν πολιτισμικό καλεντάρι, σαν έναν ημεροδείκτη σημειώσεων για την πολιτισμική σκευή σου, αλλά και σαν παρατεταμένη, θραυσματική επιστολή αγάπης, σαν postmodern (αλλά και post-punk) ραβασάκι.

Το τελευταίο δεκαήμερο ήταν για τον γράφοντα ένα πολύ έντονο, πολύ εποικοδομητικό πολιτι

σμικό ταξίδεμα. Και χιλιόμετρα διανύθηκαν (περίπου δύο χιλιάδες, όλα οδικώς) και σκέψεις στροβιλίστηκαν με αφορμή μια θεατρική παράσταση, έναν μείζονα συγγραφέα, ορισμένα βιβλία που εκδόθηκαν πρόσφατα, κάποιες εκδηλώσεις, έναν θρυλικό σκηνοθέτη.

Τηλεγραφικώς: η «Αφιέρωση» του Μπότο Στράους, σκηνοθετημένη από τον Χάρη Φραγκούλη, πέρα από τις άλλες, πολλές αρετές της, είναι υπόδειγμα μεταφοράς ενός πεζογραφήματος στο σανίδι. Το θέατρο Σφενδόνη πάλλεται από την καλώς συγκερασμένη ένταση της ομάδας Kursk τα Δευτερότριτα και έως τις 26 Δεκεμβρίου.

Τηλεγραφικώς: ο οίκος Ικαρος εκδίδει τη μυθιστορηματική βιογραφία «Ο μάγος», με κεντρικό ήρωα τον Τόμας Μαν αλλά και την εποχή του, τον μεσοπόλεμο, τα χρόνια του ναζισμού, της εξορίας, του Β´ Παγκόσμιου Πολέμου, και του μεταπολέμου. Γράφει ο σπουδαίος Κολμ Τοϊμπίν, μεταφράζει έξοχα η Αθηνά Δημητριάδου. Παραλλήλως, επανεκδίδεται από τον οίκο Πόλις το μεγάλου φιλοσοφικού και κοινωνικοπολιτικού ενδιαφέροντος μυθιστόρημα του Μαν «Δόκτωρ Φάουστους», μεταφρασμένο ανεπίληπτα από τον Θόδωρο Παρασκευόπουλο.

Τηλεγραφικώς: στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στον πολύ όμορφο χώρο To Pikap Kato, εγκαινιάζεται την Κυριακή 26 Νοεμβρίου ομαδική έκθεση φοιτητών της Σχολής Καλών Τεχνών και μεταπτυχιακών του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών όπου, έχοντας κληθεί από τον βιντεοκαλλιτέχνη και διδάσκοντα στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργο Δρόσο, κάνω διάλεξη με θέμα «Αβανγκάρντ / Σκουπίδια / Ανακύκλωση / Οικειοποίηση» και την επομένη συζητάμε με τον Αθανάσιο Πάλλα, αναπληρωτή καθηγητή στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ, και με τους φοιτητές και τις φοιτήτριες της Σχολής Καλών Τεχνών για την Beat Generation και τους καταστασιακούς (situationnistes).

Τηλεγραφικώς: γλέντι και μέθεξη στο Studio, τον κινηματογράφο τέχνης, καθώς προβλήθηκαν την 1η και 2α Δεκεμβρίου εννέα ταινίες του ρηξικέλευθου Ζαν-Λυκ Γκοντάρ.

Τηλεγραφικώς: χαρές και πανηγύρια για τους λάτρεις του Μπομπ Ντίλαν, καθώς κυκλοφόρησε ο τόμος-φορητό μουσείο «Bob Dylan / Mixing up the medicine» από τον οίκο Callawy, 608 σελίδων με πολύτιμο, ανέκδοτο έως τώρα υλικό.

Πολιτισμικό ταξίδεμα, λοιπόν, σε πόλεις, κινηματογραφικές αίθουσες, θέατρα, βιβλιοπωλεία, καφέ μπαρ και σπίτια. Για να συντονίζουμε τις συγκινήσεις μας και να μιλάμε κοιτάζοντας ο ένας τον άλλο στα μάτια!

Το τελευταίο δεκαήμερο ήταν για τον γράφοντα ένα πολύ έντονο, πολύ εποικοδομητικό πολιτισμικό ταξίδεμα.

Και χιλιόμετρα διανύθηκαν και σκέψεις στροβιλίστηκαν με αφορμή μια θεατρική παράσταση, έναν μείζονα συγγραφέα, ορισμένα βιβλία που εκδόθηκαν πρόσφατα, κάποιες εκδηλώσεις, έναν θρυλικό σκηνοθέτη