Το ετήσιο checkup αποτελεί προτεραιότητα για να διασφαλίσετε τη βέλτιστη υγεία. Συμβάλλει στον εντοπισμό τυχόν προδιάθεσης ή κινδύνου για κάποια ασθένεια και βοηθά στην πρόληψη εκδήλωσής της. Η έγκαιρη ανίχνευση νοσημάτων συμβάλλει στην καλύτερη θεραπεία και διαχείρισή τους, μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών και αυξάνει τις πιθανότητες καλύτερων αποτελεσμάτων. Η προληπτική φροντίδα δεν πρέπει να αναβάλλεται, καθώς η υγεία δεν μπαίνει σε αναμονή.

Το ετήσιο checkup

Η ετήσια επίσκεψη στον γιατρό παρέχει την ευκαιρία να αξιολογήσετε την τρέχουσα κατάσταση της υγείας σας και να προσδιορίσετε μαζί στόχους και προσδοκίες για το επόμενο έτος. Είναι ευκαιρία να διερευνηθούν οι επιλογές τρόπου ζωής όπως διατροφή, άσκηση, καπνιστική συνήθεια και χρήση αλκοόλ καθώς και το ιατρικό ιστορικό της οικογένειάς σας. Να διερευνηθούν και να επικαιροποιηθούν οι εμβολιασμοί σας. Να ελεγχθεί η παρουσία κοινών προβλημάτων ψυχικής υγείας όπως άγχος, κατάθλιψη και διαταραχές ύπνου. Να συζητηθεί η ανάγκη για συγκεκριμένες εξετάσεις διαλογής.

Εξετάσεις διαλογής

Ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει εξετάσεις διαλογής, οι οποίες εντοπίζουν προβλήματα υγείας νωρίς στην πορεία τους πριν εμφανιστούν συμπτώματα, βασιζόμενος σε κατευθυντήριες συστάσεις.

Ο προσδιορισμός των εξετάσεων διαλογής που χρειάζεστε βασίζεται:

• στην ηλικία, την κατάσταση της υγείας και στο φύλο σας.

• στους παράγοντες κινδύνου – καταστάσεις που όταν είναι παρούσες κάνουν πιο πιθανή την εκδήλωση μιας ασθένειας (οικογενειακό ιστορικό, συνήθειες).

Πέρα από τα οφέλη, όλες οι εξετάσεις έχουν και πιθανούς κινδύνους και ο γιατρός σας οφείλει να σας ενημερώσει γι’ αυτούς. Ορισμένες εξετάσεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα, όπως αιμορραγία ή λοίμωξη. Εξετάσεις μπορούν να δώσουν λάθος αποτέλεσμα, π.χ. να οδηγήσουν στη διάγνωση μιας ασθένειας που στην πραγματικότητα δεν έχετε, οδηγώντας σε περισσότερες εξετάσεις που συνεπάγονται επίσης κινδύνους. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε από κοινού εάν τα οφέλη από την εξέταση υπερτερούν των κινδύνων για εσάς.

• Καρκίνος τραχήλου της μήτρας. Κάντε τεστ Παπανικολάου κάθε τρία χρόνια από την ηλικία των 21 ετών και έως την ηλικία των 65 ετών ή εναλλακτικά HPV τεστ από την ηλικία των 25 ετών και κάθε πέντε χρόνια έως την ηλικία των 65 ετών.

• Καρκίνος μαστού. Γυναίκες μέσου κινδύνου για καρκίνο μαστού μπορούν να ξεκινήσουν τον ετήσιο έλεγχο με μαστογραφία από την ηλικία των 40-44 ετών. Πρέπει να υποβάλλονται κάθε χρόνο σε μαστογραφία από τα 45 έως τα 55 έτη, ενώ από τα 55 έτη μπορούν να συνεχίσουν να υποβάλλονται σε μαστογραφία ετησίως ή ανά δύο έτη και για όσο διάστημα είναι σε καλή υγεία.

• Καρκίνος παχέος εντέρου. Ο έλεγχος ξεκινά από την ηλικία των 50 ετών και γίνεται είτε με μια ευαίσθητη εξέταση κοπράνων που αναζητά αιμοσφαιρίνη στα κόπρανα και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο ή με κολονοσκόπηση, με την οποία εξε

Ο ετήσιος έλεγχος της υγείας μας ξεκινά με την επίσκεψη στον οικογενειακό μας γιατρό

τάζεται οπτικά το παχύ έντερο και πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε δέκα έτη.

• Καρκίνος προστάτη. Συζητήστε με τον γιατρό σας τα υπέρ και τα κατά του ελέγχου για καρκίνο του προστάτη. Η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί αφού ενημερωθείτε για τις αβεβαιότητες, τους κινδύνους και τα πιθανά οφέλη από τον έλεγχο. Ο έλεγχος ξεκινά στην ηλικία των 50 ετών για άντρες μέσου κινδύνου για καρκίνο προστάτη με τη μέτρηση του PSA στο αίμα. Αντρες που έχουν PSA < 2,5 συστήνεται να επανεξετάζονται κάθε δύο χρόνια, ενώ ο έλεγχος γίνεται ετησίως όταν το PSA είναι υψηλότερο.

• Καρκίνος πνεύμονα. Συζητήστε με τον γιατρό σας τη δυνατότητα για έλεγχο με αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης εάν είστε 50-80 ετών, έχετε ιστορικό καπνίσματος ≥ 20 πακέτων/ετών και παραμένετε καπνιστής ή έχετε σταματήσει τα τελευταία 15 χρόνια. Βέβαια, η διακοπή του καπνίσματος είναι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για την υγεία σας.

• Δυσλιπιδαιμία. O έλεγχος της χοληστερόλης στο αίμα συστήνεται κάθε πέντε χρόνια από την ηλικία των 20 ετών. Συχνά συστήνεται νωρίτερα σε άτομα με παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου: κάπνισμα, παχυσαρκία, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου κ.λπ.

• Αρτηριακή υπέρταση. Σε μέτρηση της αρτηριακής πίεσης πρέπει να υποβάλλονται όλοι οι ενήλικες τουλάχιστον κάθε δύο έτη.

• Διαβήτης. Συστήνεται να γίνεται σε όλους από την ηλικία των 45 ετών. Επίσης πρέπει να γίνεται σε ενήλικες κάθε ηλικίας που είναι υπέρβαροι και έχουν πρόσθετους παράγοντες κινδύνου. Περιλαμβάνει τη μέτρηση του σακχάρου νηστείας, τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη και την καμπύλη σακχάρου. Αν ο αρχικός έλεγχος είναι φυσιολογικός, μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε τρία έτη.

• Οστεοπόρωση. Η μέτρηση οστικής μάζα συστήνεται σε γυναίκες από την ηλικία των 65 ετών και σε άντρες από 70 ετών. Εάν είστε νεότεροι αλλά διατρέχετε υψηλό κίνδυνο κατάγματος, θα πρέπει επίσης να υποβληθείτε σε έλεγχο.

• Παχυσαρκία. Υπολογίστε τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) βάσει του βάρους και του ύψους σας. ΔΜΣ 18,5-25 δείχνει ένα κανονικό βάρος, ενώ ≥30 υποδεικνύει παχυσαρκία. Εάν είστε παχύσαρκοι, ο γιατρός σας μπορεί να βοηθήσει στην αλλαγή συμπεριφοράς και την απώλεια βάρους.

• Κατάθλιψη. Η ψυχική σας υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Διερευνήστε την ανάγκη ελέγχου για κατάθλιψη, ειδικά εάν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο εβδομάδων αισθάνεστε πεσμένος, λυπημένος ή απελπισμένος ή έχετε χάσει το ενδιαφέρον ή την ευχαρίστηση να κάνετε πράγματα.

• Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ). Εάν είστε σεξουαλικά ενεργοί, ο έλεγχος για ΣΜΝ είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Συζητήστε με τον γιατρό σας και διερευνήστε την ανάγκη ελέγχου.

• Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής. Συστήνεται έλεγχος μία φορά στη ζωή με τρίπλεξ κοιλιακής αορτής σε άντρες ηλικίας 65-75 ετών, νυν ή πρώην καπνιστές.

Οδηγίες για τη θωράκιση του ανοσιοποιητικού μέσω καθημερινών, απλών συνηθειών