Εν συντομία

Η πανεπιστημιακή αστυνομία περιφέρεται χωρίς αντικείμενο αστυνόμευσης, καθώς απουσιάζουν τα ακριβά και ανώφελα τουρνικέ, με αποτέλεσμα να περιπολεί έξω από τα ιδρύματα και να προκαλεί αντιδράσεις και αδιέξοδα.

Γιατί ενδιαφέρει

Το αδιέξοδο σχέδιο της κυβέρνησης στα πανεπιστήμια κοστίζει εκατομμύρια ευρώ και απλώς τονώνει το θυμικό του εκλογικού της ακροατηρίου.

Σχεδόν ένα μήνα παρουσίας έχει διανύσει η πανεπιστημιακή αστυνομία και η επιχείρηση κυβέρνησης και ΕΛΑΣ φαίνεται να βρίσκεται σε αδιέξοδο. Δεν υπάρχουν ούτε τουρνικέ ούτε κάμερες και οι αστυνομικοί περιφέρονται στα ιδρύματα χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο αστυνόμευσης.

Οι ειδικοί φρουροί της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ) έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους από την άνοιξη και πήραν φύλλα πορείας στις αρχές Ιουνίου. Εκτοτε ανέλαβαν υπηρεσία σε τοπικά αστυνομικά τμήματα, μέχρι την περιορισμένη και σποραδική εμφάνισή τους για περιπολίες στα ιδρύματα στις αρχές του Σεπτεμβρίου.

Συγκεκριμένα, στις 5 Σεπτεμβρίου η ΟΠΠΙ παρουσιάστηκε στις πύλες του ΕΚΠΑ στου Ζωγράφου, φρουρούμενη από δύο διμοιρίες ΥΑΤ και ΟΠΚΕ. Η χωρίς αντικείμενο παρουσία της επεκτάθηκε και στη Θεσσαλονίκη, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, λίγες εβδομάδες αργότερα, το βράδυ της 15ης Σεπτεμβρίου.

Τα «αδύναμα» τουρνικέ στις εισόδους

Η μόνη λειτουργία που θα μπορούσαν θεωρητικά να επιτελέσουν αυτές οι ομάδες είναι να διενεργούν τον έλεγχο στα τουρνικέ. Ο νόμος 4777 ορίζει μεταξύ άλλων και την ελεγχόμενη είσοδο των φοιτητών με την τοποθέτηση τουρνικέ στις εισόδους των ιδρυμάτων (κάτι που πάντως δεν υπάρχει σε κανένα μεγάλο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο). Αυτό φάνταζε εξαρχής ανεφάρμοστο καθώς στα πανεπιστήμια υπάρχει πλήθος εισόδων.

Τον Δεκέμβριο του 2021 με απόφαση της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως και του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα γίνεται δεκτή δωρεά ιδιωτικής εταιρείας για την τοποθέτηση τουρνικέ. Το υπουργείο Παιδείας τότε δηλώνει ότι έτσι θα επισπευσθεί η διαδικασία τοποθέτησης. Η δωρεά ανέρχεται στις 752.432,76 ευρώ και κατανέμεται στα τέσσερα ιδρύματα. Το ΑΠΘ δέχτηκε το ποσό των 174.492,80 ευρώ και ήταν το πρώτο που εγκατέστησε πιλοτικά δύο τουρνικέ, σε ισάριθμες εισόδους του Κτιρίου Διοίκησης, το καλοκαίρι που μας πέρασε.

Από την εγκατάσταση αυτή στο ΑΠΘ ανακύπτουν ορισμένα ζητήματα και συμπεράσματα. Σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπρύτανη Χαράλαμπου Φείδα, τα χρήματα που πήραν από τη δωρεά αρκούσαν για να εξασφαλίσουν μόλις τρία τουρνικέ. Επομένως οι αρχικές ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας ότι θα καλύψει τις ανάγκες αποδεικνύονται ανακριβείς. Μάλιστα, το υπουργείο φέρεται να έχει διαθέσει 10 εκατ. ευρώ για τον εξοπλισμό των ιδρυμάτων με αυτά, για τα οποία σύμφωνα με πληροφορίες είναι σε εξέλιξη διεθνής διαγωνισμός.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, η εικόνα αυτών των εργαλείων ελέγχου είναι τουλάχιστον κωμικοτραγική, καθώς το ύψος, η κατασκευή και ο μηχανισμός τους δεν δημιουργούν ουσιαστικό εμπόδιο. Πρόκειται για αντικείμενα ύψους περίπου ενός μέτρου, πιο χαμηλά και από αυτά του μετρό, με λεπτές βέργες που περιστρέφονται, τις οποίες εύκολα μπορεί κανείς να παρακάμψει αν το επιθυμεί. Επομένως, τα τουρνικέ φαίνεται να έχουν την ίδια χρησιμότητα με το σώμα της ΟΠΠΙ: διακοσμητική παρουσία, χωρίς αντικείμενο λειτουργίας.

Οι κάμερες και η «μυστική» επιτροπή

Στα πανεπιστημιακά ιδρύματα δεν έχουν εγκατασταθεί οι απαραίτητες, σύμφωνα με τον ν. 4777, κάμερες ελέγχου. Το άρθρο 12 του εν λόγω νόμου αναφέρει ότι θα πρέπει να γίνει εγκατάσταση Κέντρου Ελέγχου και Λήψης Σημάτων και Εικόνων. Πρώτα όμως θα πρέπει να εκδοθεί μελέτη εκτίμησης αντίκτυπου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Τα παραπάνω τίθενται υπό την εποπτεία της Επιτροπής Ασφάλειας και Προστασίας (ΕΑΠ). Η παραπάνω δομή αποτελείται από μέλη ΔΕΠ διορισμένα από τις πρυτανικές αρχές. Το ΑΠΘ σύμφωνα με δηλώσεις έχει σχηματίσει τη δομή αυτή ήδη από τον Ιανουάριο και φέρεται να έχει καταθέσει και σχέδιο ασφάλειας στο υπουργείο. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέλη της ΕΑΠ δεν αποκαλύπτονται προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλειά τους, σύμφωνα με επικοινωνία των πρυτανικών αρχών με άλλους θεσμικούς φορείς του ΑΠΘ.