Documento Media

Ο πόλεμος μακραίνει, οι συνέπειες εντείνονται

Οι Ρώσοι κατάφεραν να καταλάβουν την καταστραμμένη Μαριούπολη, χωρίς ακόμη να γνωρίζουμε αν αυτό θα καταβάλει αποφασιστικά το ηθικό των Ουκρανών

Κωνσταντίνος Βενάκης

● Εν συντομία

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μετά την πτώση της Μαριούπολης μπαίνει σε νέα φάση, στην οποία οι δύο δυνάμεις όντας σε αδιέξοδο ανταγωνίζονται για μικρά κέρδη στο Ντονμπάς, ενόσω η Δύση συνεχίζει τις αποστολές όπλων στο μέτωπο και η Τουρκία μπλοκάρει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ στη Σκανδιναβία.

● Γιατί ενδιαφέρει

Οσο βαθαίνει η σύγκρουση τόσο τα απόνερά της θα επηρεάζουν τους πάντες.

Η είδηση ότι το Αzovstal στη Μαριούπολη παραδόθηκε δεν εξέπληξε πολλούς, όμως ο συμβολισμός της αντίστασης και της παράδοσης είναι πολύ μεγαλύτερος από την εξέλιξη αυτή καθαυτή. Η αντίσταση των Ουκρανών στρατιωτών και των μελών της νεοναζιστικής παραστρατιωτικής οργάνωσης του Τάγματος Αζόφ στη Μαριούπολη σηματοδοτούσε την ουκρανική εναντίωση σε μια στιγμή απόλυτου μειονεκτήματος έναντι της ρωσικής εισβολής.

Οι Ρώσοι μπορούν πλέον να νιώθουν ανακουφισμένοι αφού το Αzovstal υπήρξε ένας σοβαρός πονοκέφαλος στα μετόπισθεν που απασχολούσε τον στρατό, τροφοδοτούσε τα ξένα ΜΜΕ και ενθάρρυνε την αντίσταση των Ουκρανών. Το ερώτημα, όμως, είναι αν η Μαριούπολη μπορεί να συγκριθεί με την περίπτωση του Αλαμο. Τότε οι Τεξανοί επαναστάτες αντιμετώπισαν τον μεξικανικό στρατό και έδωσαν τη γνωστή μάχη μέχρι τέλους. Αμεση συνέπεια της μάχης ήταν η συσπείρωση των Αμερικανών και η συνακόλουθη ήττα των Μεξικανών. Εντούτοις, οι εποχές δεν είναι ίδιες και μπορεί κάλλιστα η πτώση της Μαριούπολης να σηματοδοτήσει την οριστική πτώση του ηθικού των Ουκρανών στο Ντονμπάς.

Οι προοπτικές του πολέμου

Ο πόλεμος έχει κλείσει σχεδόν τρεις μήνες και είναι φανερό ότι η Ρωσία έχει κολλήσει στις γραμμές του ανατολικού και νότιου μετώπου, μην μπορώντας να ανασυγκροτηθεί ακόμη μετά την αποχώρηση του ρωσικού στρατού από τον βορρά, όπου οι μονάδες υπέστησαν σημαντικές απώλειες, όπως έχει παραδεχτεί και το Κρεμλίνο διά στόματος του εκπροσώπου του Ντμίτρι Πεσκόφ.

Με ιστορικούς όρους ο πόλεμος δεν έχει κρατήσει μεγάλο χρονικό διάστημα, αφού ο πόλεμος στην Κορέα κράτησε τρία χρόνια, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τέσσερα και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος έξι, ενώ η Ουκρανία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα της Ευρώπης. Ομως οι υπολογισμοί όλων των αναλυτών και των υπηρεσιών πληροφοριών έκαναν λόγο για ένα σύντομο πόλεμο που δεν θα κρατούσε ούτε μήνα. Συνακόλουθα, η απώθηση της Ρωσίας από τον βορρά και τα βορειοανατολικά με το ταυτόχρονο βάλτωμα των επιχειρήσεων στα ανατολικά, στον νότο και κυρίως στη Μαριούπολη άλλαξαν καθοριστικά τη μορφή του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε ως πόλεμος κινήσεων και τώρα είναι πόλεμος θέσεων.

Η διαφορά των δύο μορφών έγκειται στην ταχύτητα της προέλασης, τη συγκέντρωση των δυνάμεων και την προετοιμασία της μάχης. Βέβαια, το άμεσο αποτέλεσμα ενός πολέμου θέσεων είναι ότι αυξάνεται η καταστροφικότητα και οι άμαχοι είναι τα κύρια θύματα.

Το Κρεμλίνο σε αυτό το πλαίσιο σχεδιάζει την αργή καταστροφή του ουκρανικού στρατού είτε μέσω της συγκέντρωσης πυροβολικού είτε διά της περικύκλωσης. Το αρχικό σχέδιο περικύκλωσης όλου του ουκρανικού στρατού στα ανατολικά φαίνεται ότι έχει αποτύχει, επειδή αφενός η μάχη του Χαρκόβου έληξε υπέρ των Ουκρανών, αφετέρου οι Ρώσοι δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν την απαιτούμενη δύναμη ώστε να διασπάσουν με αποφασιστικό και ταχύ τρόπο τη διάταξη των αμυνομένων. Συνεπώς, η μάχη έχει πάρει διαστάσεις Βερντέν, διότι οι Ρώσοι προσπαθούν μέσω ενός ατέλειωτου βομβαρδισμού να προκαλέσουν αιμορραγία στον ουκρανικό στρατό πλησίον των ρωσικών γραμμών ανεφοδιασμού και μακριά από τα κέντρα ανεφοδιασμού των Ουκρανών. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείονται διαφορετικές κινήσεις περικύκλωσης διαφορετικών σημείων.

Αυτό το σενάριο μάλιστα προωθείται αρκετά από διάφορους Ρώσους αναλυτές μέσω του μέσου κοινωνικής δικτύωσης Telegram, οι οποίοι κάνουν λόγο για ενδεχομένη περικύκλωση 21.000 Ουκρα

Το Κίεβο ζητάει συνεχώς επιπλέον πόρους από τη Δύση. Πολλές υποδομές έχουν καταστραφεί μερικώς ή ολοκληρωτικά πλέον και οι ζημίες υπολογίζονται περί τα 4,5 δισ. δολάρια την εβδομάδα

νών στρατιωτών. Θεωρητικά ο ρωσικός σχεδιασμός προβλέπει επίσης την καταστροφή των δυτικών κονβόι όπλων που αναπτύσσονται στο Ντονμπάς, παρόλο που οι γέφυρες του Δνείπερου απ’ όπου διέρχονται τα τρένα και τα οχήματα παραμένουν ακόμη ανέπαφες, ενισχύοντας το επιχείρημα πως η Μόσχα δεν θέλει να αναγκάσει τους Ουκρανούς σε μια γραμμή άμυνας πίσω από τον ποταμό.

Παράλληλα, οι απώλειες που έχει υποστεί η Μόσχα είναι σημαντικότατες και ο χρόνος για την αναπλήρωση του υλικού και την ενίσχυση των μονάδων με στρατιώτες από τα μετόπισθεν μεγαλώνει. Ωστόσο, το Κρεμλίνο δεν έχει προχωρήσει σε επιστράτευση, αφήνοντας τα μετόπισθεν σε ρυθμούς ειρήνης. Είναι πολύ πιθανό το επόμενο χρονικό διάστημα να προχωρήσουν τα σχέδια για μια κινητοποίηση της ρωσικής κοινωνίας, εφόσον το αδιέξοδο στο ανατολικό μέτωπο παραμείνει όπως είναι σήμερα.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ο BλαντίμιρΠούτιν να τολμήσει το αδιανόητο εκτοξεύοντας μια πυρηνική βόμβα μικρής έντασης είτε σε στόχο είτε σε κενό χώρο. Ενα τέτοιο σενάριο είναι σίγουρο ότι θα άλλαζε τον κόσμο προς το χειρότερο και θα τρόμαζε τους πάντες, στην περίπτωση που δεν ξεκινούσε εξαρχής ένας παγκόσμιος πόλεμος, όμως υπάρχει σοβαρή πιθανότητα το Κίεβο μπροστά στην κλιμάκωση να υποχωρήσει ατάκτως. Μέχρι στιγμής η Μόσχα αρνείται μετά βδελυγμίας αυτό το σενάριο, χωρίς ωστόσο να αναθεωρεί το στρατιωτικό της δόγμα, το οποίο προβλέπει τη χρήση των πυρηνικών με τη λογική της «κλιμάκωσης για την αποκλιμάκωση» (escalate to de-escalate).

Την ίδια στιγμή στη Μόσχα έχουν τεθεί οι βάσεις της απόδοσης ευθυνών για την αργή εξέλιξη, προοικονομώντας μια επικείμενη πολιτική κρίση. Ο Τσετσένος ηγέτης Ραμζάν Καντίροφ που έχει λάβει υπέρμετρη προβολή από τα Μέσα ανέφερε από τον λογαριασμό του στο Telegram ότι έχουν διαπραχτεί «ορισμένα λάθη από την αρχή της επιχείρησης», παρότι τώρα «όλα πηγαίνουν βάσει σχεδίου», προσθέτοντας ότι η Ρωσία δεν μάχεται κατά της Ουκρανίας αλλά εναντίον του ΝΑΤΟ. Ακόμη, ένας Ρώσος συνταγματάρχης ονόματι Μιχαήλ Χανταριόνακ, που είχε τοποθετηθεί κατά της εισβολής προτού καν ξεκινήσει, εμφανίζεται πλέον τακτικά στα ρωσικά ΜΜΕ, όπου επιτίθεται στη ρωσική ηγεσία λέγοντας πως «είμαστε σε απόλυτη γεωπολιτική απομόνωση και όλος ο κόσμος είναι εναντίον μας, ακόμη και αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε», σημειώνοντας ότι οι πολιτικοί και στρατιωτικοί πόροι της χώρας «είναι περιορισμένοι» και καταλήγοντας ότι η «κατάσταση θα χειροτερέψει».

Η οπτική του Κιέβου

Από τη μεριά της η Ουκρανία ζητάει συνεχώς επιπλέον πόρους από τη Δύση, ελπίζοντας να φτάσει τις δυνάμεις της σε σημείο καλύτερο από αυτό που βρισκόταν πριν από τη ρωσική εισβολή. Εκφρασμένος στόχος της ουκρανικής κυβέρνησης είναι μια συνολική αντεπίθεση που θα εξελιχτεί σε όλο το μήκος του μετώπου και θα εκδιώξει τους Ρώσους από τις θέσεις που έχουν καταλάβει από την 24η Φεβρουαρίου και έπειτα, φιλοδοξώντας να δημιουργήσει μια δυναμική που θα φτάσει έως την Κριμαία και το Ντονμπάς.

Σε κάθε περίπτωση η Ουκρανία έχει βιώσει τη βαρβαρότητα του πολέμου και πολλές υποδομές έχουν καταστραφεί μερικώς ή ολοκληρωτικά. Οι ζημίες υπολογίζονται περί τα 4,5 δισ. δολάρια την εβδομάδα και η Παγκόσμια Τράπεζα στα τέλη Απριλίου ανακοίνωσε ότι το κόστος ανέρχεται στα 60 δισ. δολάρια. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε πως η Ρωσία έχει εκτοξεύσει περισσότερους από 2.000 πυραύλους στο ουκρανικό έδαφος. Εφόσον αυτό ισχύει, προϊδεάζει για ενδεχόμενη αλλαγή των ρωσικών τακτικών. Σύντομα το ρωσικό πυραυλικό οπλοστάσιο θα αρχίσει να τελειώνει και θα ξεκινήσουν οι βομβαρδισμοί με «χαζές βόμβες». Τέτοιου είδους βόμβες είχαν χρησιμοποιηθεί στη Συρία και είχαν αποτέλεσμα την καταστροφή ολόκληρων πόλεων, όπως το Χαλέπι.

Οι διπλωματικές προσπάθειες του Κιέβου έχουν πλέον επικεντρωθεί στην άσκηση πίεσης προς τους Ευρωπαίους και ειδικά τους Γερμανούς για την αποστολή επιπλέον οπλισμού. Το Βερολίνο παρά τους λεκτικούς λεονταρισμούς της Πράσινης υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ δεν έχει αποστείλει κάποια ουσιαστική βοήθεια. Μάλιστα, πρόσφατα ανακοινώθηκε πως η Γερμανία θα προωθήσει στην Ουκρανία τα παροπλισμένα αντιαεροπορικά άρματα μάχης Gepard. Τα άρματα αυτά χρονολογούνται από τον Ψυχρό Πόλεμο και δεν υπάρχουν πυρομαχικά στις γερμανικές αποθήκες. Η Ελβετία που έχει αποθηκευμένα τέτοιου είδους πυρομαχικά αρνείται να τα στείλει εμμένοντας στην ελβετική ουδετερότητα. Για το συγκεκριμένο θέμα υπήρξε και «θερμή» στιχομυθία ανάμεσα στον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα και τη Γερμανίδα υπουργό Αμυνας και μέλος των Σοσιαλδημοκρατών Χριστίνα Λάμπρεχτ.

Το μέλλον της Μαριούπολης

Προτού πέσει η Μαριούπολη οι Ρώσοι ευελπιστούσαν να την καταστήσουν… διαμάντι στο στέμμα των κατακτημένων περιοχών. Αλλωστε από το λιμάνι της ξεκινούσαν τα φορτία με τα επεξεργασμένα μέταλλα του Ντονμπάς. Τα μέταλλα επεξεργάζονταν στο εργοστάσιο μεταλλουργίας, όπου απασχολούνταν περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι παράγοντας 7.000 τόνους ατσαλιού και 6 εκατομμύρια τόνους σιδήρου, ενώ εκεί βρήκαν και καταφύγιο οι τελευταίοι αμυνόμενοι της Μαριούπολης. Η συγκεκριμένη πόλη θα είχε περίοπτη θέση στην παγκόσμια οικονομία, αφού από εκεί θα εισέρχονταν τα κινεζικά προϊόντα που θα έκαναν το μεγάλο ταξίδι διερχόμενα τον «νέο δρόμο του μεταξιού». Ομως η καταστροφή στην πόλη είναι τόσο μεγάλη που ο επικεφαλής της αποσχισθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ Ντενίς Πουσίλιν ανέφερε ότι η περιοχή στην οποία σήμερα είναι τα ερείπια του εργοστασίου Αzovstal θα ισοπεδωθεί ολοκληρωτικά, προσθέτοντας ότι το 60% των κτιρίων έχει καταστραφεί, σε σημείο που δεν γίνεται να επιδιορθωθούν. Στη θέση του Αzovstal και των καταστραμμένων κτιρίων θα αναγερθούν ξενοδοχεία και η πόλη θα μετατραπεί σε ένα θερινό θέρετρο στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, σηματοδοτώντας ουσιαστικά τον παραγωγικό ενταφιασμό της.

«Εχουν διαπραχθεί ορισμένα λάθη από την αρχή της επιχείρησης, παρότι τώρα όλα πηγαίνουν βάσει σχεδίου» Ραμζάν Καντίροφ Τσετσένος ηγέτης

Doc | Ουκρανία

el-gr

2022-05-22T07:00:00.0000000Z

2022-05-22T07:00:00.0000000Z

https://epaper.documentonews.gr/article/282265259041891

Documento Media