Ηάκρα Δεξιά έχει αρκετά μελετηθεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα από τον μεσοπόλεμο και μετά, αλλά στη χώρα μας σπάνια αντιμετωπίζεται ως ιστορικό φαινόμενο με συνέχεια. Σήμερα, καθώς δοκιμαζόμαστε από την οικονομική κρίση και την πολιτισμική κατάρρευση του ύστερου καπιταλισμού, είναι πολιτικά επείγον και πιο επίκαιρο από ποτέ να αναζωογονήσουμε τη δημόσια μνήμη σχετικά με την άκρα Δεξιά και ιδίως τον φασισμό, να συμπυκνώσουμε τα πορίσματα της ιστορικής έρευνας και να τα δώσουμε με τρόπο παραστατικό και εύληπτο. Η ανάγκη ιστορικής και συγκριτικής προσέγγισης αυτών των ζητημάτων αναδεικνύεται αν αναλογιστούμε τη σημερινή ανάκαμψη της άκρας Δεξιάς στη χώρα μας.

Η άκρα Δεξιά στην Ευρώπη δεν είναι διόλου η περιθωριακή δύναμη που φαντασιώνονται όσοι θέλουν να υποβαθμίσουν την αντιδημοκρατική δυναμική του καπιταλισμού ούτε είναι αντισυστημική. Είναι μια από τις δυνάμεις οι οποίες έπλασαν τον καπιταλισμό που γνωρίζουμε σήμερα και ολόκληρο τον 20ό αιώνα διαδραμάτισε ρόλο κάθε άλλο παρά δευτερεύοντα. Ακόμη ισχυρότερα θα επηρεάσει τις δεκαετίες που έρχονται.

Η άκρα Δεξιά είναι αντιδημοκρατική, καθώς αρνείται το δικαίωμα πολιτικής έκφρασης σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, αλλά δεν είναι κατ’ ανάγκην αντικοινοβουλευτική· μπορεί να δέχεται έναν περιορισμένο κοινοβουλευτισμό. Στη χώρα μας, σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, συγκαθόρισε την εθνική ιδεολογία και από το 1909 έως το 1974 συχνά κατεύθυνε τις τύχες του κράτους. Για παραπάνω από μισό αιώνα –χονδρικά από τον Διχασμό έως την πτώση της χούντας το 1974– πρωταγωνίστησε στην πολιτική ζωή, είτε έδρασε στο προσκήνιό της. Σημείωσε βραχύβιες επιτυχίες στην αρχή του μεσοπολέμου με τις κυβερνήσεις Γούναρη το 1920-22 και τα στρατιωτικά κινήματα, τα