ΟΔημήτρης Σπύρου, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά και Νέους, μιλάει για τη φετινή διοργάνωση που επιστρέφει στους φυσικούς της χώρους, τις αίθουσες του Πύργου και της Αμαλιάδας, από τις 4 έως τις 12 Δεκεμβρίου, ενώ με τη λήξη του οι δραστηριότητές του θα μεταφερθούν στο διαδίκτυο.

Το φεστιβάλ κλείνει φέτος 24 χρόνια ζωής. Πώς ξεκίνησε το ταξίδι αυτό;

Ο προσανατολισμός στον κινηματογράφο για παιδιά και νέους ξεκίνησε από το προσωπικό μου ενδιαφέρον ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός για το ιδιαίτερο αυτό κινηματογραφικό είδος. Η αναπαράσταση της παιδικής ηλικίας στον κινηματογράφο αποτελούσε πάντα για μένα μια δημιουργική πρόκληση. Μια τέτοια ταινία ήταν ο «Ψύλλος» που έκανα το 1990, η οποία πήρε έξι σημαντικά διεθνή βραβεία. Κι έτσι ταξιδεύοντας στο εξωτερικό για την προώθηση της ταινίας, διαπίστωσα πως αυτό το ιδιαίτερο κινηματογραφικό είδος ήταν θεσμοθετημένο σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου. Θεώρησα λοιπόν πως κάτι αντίστοιχο έπρεπε να γίνει και στην Ελλάδα. Ετσι δημιουργήσαμε το Φεστιβάλ Ολυμπίας. Είμαι από τον νομό Ηλείας και γι’ αυτό επιλέξαμε τον Πύργο. Επίσης, γιατί θέλουμε την ανάπτυξη ενός σύγχρονου πολιτισμού δίπλα από τις μαρτυρίες του αρχαίου πολιτισμού της Ολυμπίας. Το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν πάντα η έλλειψη υποδομών.

Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του φετινού φεστιβάλ; Ο φόβος του κορονοϊού επηρέασε ή περιόρισε τις αρχικές σας επιλογές;

Αυτό που χαρακτηρίζει το Φεστιβάλ Ολυμπίας είναι ότι καινοτομεί διαρκώς. Φέτος παρουσιάζουμε πολλές καινοτόμες προτάσεις τόσο για τους επαγγελματίες του κινηματογράφου όσο και για τον χώρο της εκπαίδευσης. Σχετικά με την πανδημία, όπως βλέπετε και από το πρόγραμμα που ανακοινώσαμε, βρίσκουμε λύσεις. Διπλασιάσαμε τον χρόνο διεξαγωγής του φεστιβάλ. Μια εβδομάδα προβολές – εργαστήρια και εκδηλώσεις στους φυσικούς χώρους και στη συνέχεια άλλη μια εβδομάδα online.

Ποιες εκπλήξεις σάς έχουν προσφέρει τα παιδικά φιλμ όλα αυτά τα χρόνια;

Γι’ αυτά πρέπει να γράψω ολόκληρο βιβλίο. Τι να πρωτοπώ στον περιορισμένο χώρο μιας συνέντευξης;

Με ποια κριτήρια επιλέξατε το φιλμ έναρξης «Rosa, rosae» του Κάρλος Σάουρα;

Ο Κάρλος Σάουρα είναι μεγάλος σκηνοθέτης και ενεργός πολίτης. Φέτος κλείνει τα 89 του χρόνια και κάνει ένα φιλμ για να ξορκίσει τις παιδικές του μνήμες από τον εμφύλιο και να προειδοποιήσει ότι οι υπάρχουσες αντιθέσεις στην ισπανική κοινωνία μπορεί να οδηγήσουν σε ένα νέο εμφύλιο. Είναι τιμή μας να προβάλλουμε την ταινία του σε διεθνή πρεμιέρα.

«Το μεγάλο στοίχημα για το φεστιβάλ είναι η ανακατασκευή και η επανάχρηση του παλιού σταφιδοεργοστάσιου του ΑΣΟ που βρίσκεται μες στην πόλη του Πύργου»

Πρόσφατα η Διεθνής Ενωση του Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους (CIFEJ) σας απένειμε το βραβείο συνολικής προσφοράς για το έτος 2021 «σε αναγνώριση ως του σημαντικότερου προσώπου στην ιστορία του παιδικού κινηματογράφου στην Ελλάδα».

Με τιμά ιδιαίτερα και με συγκινεί αυτή η απόφαση της CIFEJ η οποία μου απένειμε το βραβείο Lifetime Achievement 2021. Η CIFEJ επέλεξε για πρώτη φορά στα 67 χρόνια λειτουργίας της να βραβεύσει ένα πρόσωπο από την Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα, που ως τη δημιουργία του Φεστιβάλ Ολυμπίας πριν από 25 χρόνια ήταν διεθνώς ανύπαρκτη στους τομείς της κινηματογραφικής παιδείας και του κινηματογράφου για παιδιά και νέους, είναι πλέον δυναμικά παρούσα και είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτό. Το βραβείο βέβαια θεωρώ ότι δεν ανήκει μόνο σ’ εμένα, αλλά και σε όλους τους συνεργάτες μου, πρωτίστως δε στους Νίκο Θεοδοσίου και Χρήστο Κωνσταντόπουλο.

Φέτος έχετε και μια εκδήλωση στη μνήμη του Ντίνου Κατσουρίδη. Θα θέλατε να μοιραστείτε κάποιες αναμνήσεις σας από αυτόν τον σπουδαίο κινηματογραφιστή;

Ο Ντίνος Κατσουρίδης θεωρούσε σημαντικό θεσμό το Φεστιβάλ Ολυμπίας – το αγαπούσε πολύ και το υποστήριζε με πολλούς τρόπους. Τον είχαμε τιμήσει όταν ήταν ενεργός στον κινηματογράφο, το 2007, μαζί με τον Θανάση Βέγγο. Ως γνωστόν, ο κινηματογραφικός χαρακτήρας του Βέγγου στο πρόσωπο

του οποίου συμπυκνωνόταν όλη η ταλαιπωρία του απλού λαϊκού ανθρώπου είναι καλλιτεχνικό δημιούργημα του Κατσουρίδη. Φέτος κλείνουν δέκα χρόνια από τον θάνατο και των δυο αυτών σπουδαίων καλλιτεχνών. Το Φεστιβάλ Ολυμπίας δεν θα μπορούσε να αγνοήσει αυτή την επέτειο. Ο Κατσουρίδης ήταν πλήρης κινηματογραφιστής: παραγωγός, σεναριογράφος, σκηνοθέτης, διευθυντής φωτογραφίας, μοντέρ, ηχολήπτης. Η ματιά του για τον κινηματογράφο ήταν πάντα φρέσκια, δεν πάλιωσε ποτέ. Θυμηθείτε τη φωτογραφία του στην «Πρωινή περίπολο» του Νίκου Νικολαΐδη. Ηταν αφοσιωμένος στην κινηματογραφική τέχνη και αγωνιούσε για την πρόοδο ολόκληρου του οπτικοακουστικού χώρου. Αγωνιζόταν για τα δικαιώματα του κλάδου. Σε προσωπικό επίπεδο είχα μαζί του φιλική σχέση και ταυτόχρονα ένιωθα γι’ αυτόν μεγάλο σεβασμό.

Εχετε θέσει κάποιο μεγάλο στόχο για το άμεσο μέλλον του φεστιβάλ;

Το μεγάλο στοίχημα για το φεστιβάλ είναι η ανακατασκευή και η επανάχρηση του παλιού σταφιδοεργοστάσιου του ΑΣΟ που βρίσκεται μες στην πόλη του Πύργου, συνολικής επιφάνειας 3.000 τ.μ. Η λειτουργία του ως έδρας του φεστιβάλ και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Νεανικής Οπτικοακουστικής Δημιουργίας με εκδηλώσεις και διεθνείς συναντήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους θα δημιουργήσει τεράστια δυναμική στην ανάπτυξη του Πύργου και της ευρύτερης περιοχής.