Εν συντομία

Υπό το βάρος των αποκαλύψεων ότι εφάρμοζε το δόγμα της «λίστας Πέτσα» σε μικρή κλίμακα παραιτήθηκε ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς.

Γιατί ενδιαφέρει

Πίσω από τη λαμπερή εικόνα των Αυστριακών «πετσωμένων» Μέσων αναβλύζει η δυσοσμία της εξουσίας. Ο Σεμπάστιαν Κουρτς εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από την καγκελαρία της Αυστρίας υπό το βάρος αποκαλύψεων από τις εισαγγελικές αρχές και τον Τύπο. Ερευνάται επειδή μοίρασε απλόχερα πάνω από 1 εκατ. ευρώ από τα δημόσια ταμεία σε φίλιο ΜΜΕ για να φιλοτεχνήσει την εικόνα του και για το «μαγείρεμα» δημοσκοπήσεων υπέρ του. Ο ίδιος μαζί με τους «κολλητούς» του αντιμετωπίζουν βαρύτατες κατηγορίες περί απιστίας και δωροληψίας.

Η αρχή του σκανδάλου εντοπίζεται τον Ιούνιο του 2016, ενώ οι καταγραφές των μηνυμάτων φτάνουν έως το 2018. Εμπλέκονται ο Κουρτς από τη θητεία του ως υπουργός Εξωτερικών και ενόσω ήταν καγκελάριος, στενοί συνεργάτες του όπως ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, o εκπρόσωπος της καγκελαρίας, ένας σύμβουλος του καγκελάριου, ένας επικοινωνιολόγος, ο μεγάλος εκδοτικός όμιλος Fellner και η ημερήσια εφημερίδα «Österreich» που ανέλαβε και την εργολαβία.

Ποιος αντέγραψε ποιον;

Το ζοφερό σκηνικό που είχε στηθεί θυμίζει «Game of thrones» και μπορεί να συγκριθεί με την τρέχουσα ελληνική πολιτική σκηνή. Η λίστα Πέτσα μοίρασε εκατομμύρια –και δυσανάλογα– τόσο σε φιλοκυβερνητικούς εκδότες όσο και σε Μέσα-φαντάσματα ώστε να φιλοτεχνηθεί η «κομψή» εικόνα της κυβέρνησης αλλά και του «Τσιτάχ/ Τσόρτσιλ/Μωυσή» πρωθυπουργού. Μάλιστα στις αρχές της εβδομάδας η «Εφημερίδα των Συντακτών» αποκάλυψε ότι ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνης Γεωργιάδης ανέθεσε απευθείας αντί 19.000 ευρώ στην εταιρεία Interview τη διενέργεια δημοσκόπησης για τις συνέπειες της πανδημίας στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Συμπτωματικά, η «αποτελεσματικότητα» του υπουργού στη σφυγμομέτρηση κατέγραφε υψηλές πτήσεις. Θυμίζοντας κι εδώ έντονα Αυστρία, ιδιοκτήτης της Interview είναι ο Δημήτρης Βασιλειάδης, ο οποίος συνεργάζεται στενά με το κανάλι Βεργίνα TV και τον δημοσιογράφο Στέργιο Καλόγηρο, κουμπάρο του Αδ. Γεωργιάδη.

Ο Σεμπάστιαν Κουρτς πλήρωνε αδρά μέσα από δημόσια κονδύλια για την προβολή της εικόνας του. Οι «αυλικοί» του είχαν αναλάβει να αναπτύξουν κάθε είδους εργαλείο ώστε ο «αυτοκράτοράς» τους όχι μόνο να ανέλθει στην εξουσία αλλά και να τη διατηρήσει. Το ρεπερτόριο περιλάμβανε παράδοση έτοιμων δειγμάτων για στήσιμο δημοσκοπήσεων και εγκωμιαστικά άρθρα για τον Αυστριακό «Μωυσή». Αντίστοιχη περίπτωση συναντάμε και στην Ελλάδα. Οπως έχουν καταγγείλει το Documento, η αξιωματική και η ελάσσων αντιπολίτευση, ο ιδιοκτήτης της εταιρείας δημοσκοπήσεων Opinion Poll, που διατηρεί σχέσεις με κυβερνητικούς παράγοντες και ωραιοποιεί την εικόνα τους, έχει λάβει για άλλες εταιρείες του αναθέσεις έργου ύψους 290.000 ευρώ από το Μαξίμου.

Στο αυστριακό σκάνδαλο οι επαφές δεν ήταν «άμεσες». Ο Κουρτς επικοινωνούσε με τον μεγαλοεκδότη Βόλφγκανγκ Φέλνερ διά έμπιστων προσώπων και οι πληρωμές καταβάλλονταν μέσω του ελεγχόμενου από τους συντηρητικούς υπουργείου Οικονομικών και προορίζονταν για μια τοπική εταιρεία δημοσκοπήσεων. Η πληρωμή των 140.000 ευρώ ήταν καλυμμένη από πλαστά τιμολόγια για «μελέτες κατά της διαφθοράς». Εντέλει η μέθοδος αυτή τους πρόδωσε, μιας και άφησε μια διαδρομή μηνυμάτων που έφτανε μέχρι τον Κουρτς.

Η αντίστροφη μέτρηση για τον εντοπισμό των μηνυμάτων ξεκινάει δύο χρόνια πριν, όταν ξέσπασε στην Αυστρία το σκάνδαλο «Ιμπιζα». Ο ακροδεξιός Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε, τότε κυβερνητικός εταίρος του Κουρτς, καταγράφηκε σε βίντεο να διαπραγματεύεται ανταλλαγή πολιτικής επιρροής με χορηγίες για το Κόμμα Ελευθερίας λίγους μήνες προτού αναλάβει τα καθήκοντά του.

Εκτοτε πολύ νερό κύλησε στο αυλάκι. Ο Κουρτς επιχειρούσε να επιβιώσει πολιτικά και είχε σχηματίσει κυβέρνηση με τους Πράσινους. Ομως οι εισαγγελικές αρχές δεν σταμάτησαν την έρευνα. Αργά και σταθερά έφτασαν κυριολεκτικά στην πόρτα του Κουρτς, κάνοντας φύλλο και φτερό ακόμη και τα γραφεία της καγκελαρίας, αποκαλύπτοντας παράλληλα μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις διαφθοράς.

Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα αποδεικνύεται ότι από το 2016 ο Κουρτς, ως υπουργός Εξωτερικών, συνωμοτούσε με ανθρώπους του για να ανατρέψει τον τότε ηγέτη του αυστριακού Λαϊκού Κόμματος Ράινχολντ Μιτερλένερ και να αναλάβει καγκελάριος. Μάλιστα το σχετικό σχέδιο ονομάστηκε «Ballhausplatz», εμπνευσμένο από την ομώνυμη πλατεία στο κέντρο της Βιέννης όπου και η έδρα της καγκελαρίας. Οι συνωμότες συνέλεγαν συστηματικά στοιχεία για τους πολιτικούς αντιπάλους του «εκλεκτού» τους, «ψάρευαν» χορηγούς και επώνυμους ενόσω έκλειναν συμφωνίες για την επόμενη μέρα.

Δημοσκόπος-εργαλείο

Τη βρόμικη δουλειά ανέλαβε η δημοσκόπος Ζαμπίνε Μπάινσαμπ, η οποία δεν κατάφερε να διαφύγει. Συνελήφθη λίγες μέρες μετά την παραίτηση Κουρτς, κατηγορούμενη για απιστία και δωροδοκία. Κατάφερε να σβήσει στοιχεία που περιείχαν οι σκληροί δίσκοι και οι σέρβερ λίγο προτού εισβάλουν οι αρχές στο γραφείο της.

Η Μπάινσαμπ είχε ιδρύσει το ερευνητικό ινστιτούτο Research Affairs το οποίο συνεργαζόταν επί χρόνια με την εμπλεκόμενη εφημερίδα «Österreich». Επίσης συνεργαζόταν με τη Σοφί Κάρμασιν, υπουργό Οικογένειας και Νεολαίας έως το 2017 με το Λαϊκό Κόμμα και συνιδιοκτήτρια του ερευνητικού κέντρου Karmasin. Το περιβάλλον του Κουρτς, πιθανόν και ο ίδιος, στα μηνύματά τους προσφωνούσαν την Μπάινσαμπ «αυστριακό εργαλείο», αναφερόμενοι στην εφημερίδα «Österreich». Της ανέθεταν «έρευνες» με τα «μαγειρεμένα» δεδομένα ώστε να προβάλλεται ο Κουρτς ως δημοφιλής υποψήφιος.

Λίγες μέρες μετά την παραίτηση Κουρτς συνελήφθη και η δημοσκόπος Ζαμπίνε Μπάινσαμπ, που είχε αναλάβει να κάνει τη βρόμικη δουλειά, κατηγορούμενη για απιστία και δωροδοκία