Documento Media

Η ΩΡΑΙΟΤΕΡΗ ΑΠΑΤΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΥΝΤΑΡΑΖΕΙ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΑΣ

Της Βασιλικής Λάζου

Σινεμά, η πιο όμορφη απάτη του κόσμου (Ζαν Λικ Γκοντάρ), αντανάκλαση της ζωής (Φρανσουά Τριφό), αναταραχή του μυαλού (Βέρνερ Χέρτζογκ), έβδομη τέχνη. Οπως κι αν χαρακτηριστεί ο κινηματογράφος, είναι μια τέχνη του 20ού αιώνα που καλά κρατεί ως τις μέρες μας. Εκανε τα πρώτα του βήματα στην αυγή της νέας εποχής των τεχνολογικών εφευρέσεων και της προόδου, αλλά και των εθνικισμών και των συγκρούσεων. Τη σκυτάλη από την τεχνολογία σύντομα έλαβε η πολιτική, η οποία από πολύ νωρίς ανακάλυψε τη δύναμη του «βρέφους».

Το σινεμά ξεκίνησε βωβό. Το θορυβώδες όμως αποτύπωμά του έμεινε αναλλοίωτο στον χρόνο. Σπουδαίοι πρωτοπόροι σκηνοθέτες έθεσαν τις βάσεις. Ο Αϊζενστάιν και το «Θωρηκτό Ποτέμκιν», με τη διάχυση των ιδεών της Ρωσικής Επανάστασης σε κάθε γωνιά του νεοσύστατου σοβιετικού κράτους. Ο Γκρίφιθ και το μνημειώδες κινηματογραφικό έργο του «Μισαλλοδοξία», με φόντο τον άγριο αμερικανικό καπιταλισμό και πουριτανισμό. Χέρι χέρι με την αποτύπωση της ανθρώπινης παθογένειας βάδιζε το αμερικανικό όνειρο. Η έβδομη τέχνη βρήκε τον ναό της στο ηλιόλουστο Χόλιγουντ.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, θεωρητικές επεξεργασίες από τον Γκράμσι και τον Μπρεχτ έκαναν λόγο για ένα σινεμά λαϊκό, κατανοητό από τις μεγάλες μάζες και ως εκ τούτου επιδραστικό. Για τους ναζί η κινούμενη εικόνα ήταν κάτι πολύ περισσότερο από αθώα ευχαρίστηση. Εγινε πολιτικό όργανο και τέθηκε στην υπηρεσία της προπαγάνδας τους.

Μετά τον πόλεμο οι ευρωπαϊκές εθνικές σχολές μπήκαν στην πρωτοπορία για την ανανέωση της κινηματογραφικής γλώσσας. Μπορεί ο αμερικανικός κινηματογράφος να εξακολούθησε να υπερισχύει σε αίθουσες και εισιτήρια, ο ευρωπαϊκός όμως κινηματογράφος συνέχισε να πρωτοπορεί από την εποχή της γαλλικής αβάν γκαρντ και του κλασικού σοβιετικού κινηματογράφου. Το ιταλικό σινεμά βρήκε διέξοδο μέσα από την κωμωδία και τον εθνικό αυτοσαρκασμό. Το γαλλικό «νέο κύμα» σάρωσε το «σινεμά του μπαμπά». Στην ανατολική Ευρώπη, παρά τα σκαμπανεβάσματα και τις αντιφάσεις, ο κινηματογράφος άνθησε. Ο ελληνικός κινηματογράφος, από την «Γκόλφω» στον «Θίασο» και ακροβατώντας μεταξύ εμπορικότητας και υψηλής καλλιτεχνικής δημιουργίας, απεικόνιζε ιδαίτερες ιστορικές συνθήκες.

Εκτός Ευρώπης και Αμερικής μελοδράματα, art cinema και επανάσταση αποτυπώνουν τις πολλαπλές ταυτότητες του παγκόσμιου Νότου. Το πληθωρικό Bollywood, το βραζιλιάνικο Cinema Novo, ο πολιτικός κινηματογράφος στη Λατινική Αμερική, το ιρανικό και αφρικανικό σινεμά αποτελούν καθρέφτες των κοινωνιών που το δημιούργησαν. Αυτές οι αντιφάσεις είναι που έδωσαν τις μεγάλες αισθητικές και ακαδημαϊκές πρωτοπορίες και δημιούργησαν διατλαντικές συμπλεύσεις και ωσμώσεις. Κορυφαίοι σκηνοθέτες από τέσσερις ηπείρους και χιλιάδες διαφορετικές σχολές δημιουργούν πίσω από την κάμερα αναζητώντας δόξα και χρήμα, ανοίγουν νέους δρόμους και κατασκευάζουν καινούργια αισθητικά πρότυπα. Οποιο κι αν είναι πάντως το κριτήριο, ο κινηματογράφος αποτελεί μεράκι και πάθος. Αυτό ακριβώς το στίγμα μοιράζονται μαζί μας 40 σινεφίλ ή εργάτες του σινεμά που αποκαλύπτουν μέσα σε λίγες αράδες την ταινία που αγάπησαν.

Hot Doc. History

el-gr

2021-09-19T07:00:00.0000000Z

2021-09-19T07:00:00.0000000Z

https://epaper.documentonews.gr/article/282776359673365

Documento Media