Eνα από τα πρόσωπα τα οποία σύμφωνα με την έντονη σπερμολογία που προηγήθηκε του πρόσφατου κυβερνητικού ανασχηματισμού φέρονταν ως εξαιρετικά πιθανό να χάσουν τον υπουργικό τους θώκο ήταν και η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.

Ηδη κατά τη διετία της υπουργίας της είχαν δημιουργηθεί μια σειρά από σοβαρά ζητήματα στον χώρο αρμοδιότητάς της, τα οποία πήραν μεγάλες διαστάσεις και – αν μη τι άλλο– είχαν φέρει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση: η πλήρως απαξιωτική στάση της κατά την περίοδο της καραντίνας απέναντι στο σύνολο του χειμαζόμενου καλλιτεχνικού κόσμου, που είχε ξεσηκωθεί σύσσωμος εναντίον της, η εμπλοκή της και η επικοινωνιακή διαχείριση εκ μέρους της της πολύκροτης υπόθεσης με τις αποκαλύψεις για τον πρώην διευθυντή του Εθνικού

Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη, η εμμονή της στον καταστροφικό τεμαχισμό και στην απόσπαση των μοναδικής σημασίας αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου στο μετρό Θεσσαλονίκης, παρά την κατακραυγή από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, την επίσημη έκκληση από το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) και τη βούληση της πλειονότητας των κατοίκων της πόλης.

Πλάι σε αυτά αναδείχθηκαν με αρνητικό πρόσημο και μια σειρά από άλλα ζητήματα στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, που μπορεί να μην καταγράφονται ως θέματα πρώτης γραμμής στην επικαιρότητα σηματοδοτούν ωστόσο όψεις μιας πολιτικής κατεύθυνσης που προκαλεί εντάσεις και ξεσηκώνει διαμαρτυρίες ακόμη και από τμήματα του κοινωνικού σώματος που διάκεινται φιλικά προς την κυβέρνηση: η ψήφιση διάταξης για τη δυνατότητα εξαγωγής

αρχαιοτήτων από τη χώρα για 50 χρόνια, η μεθόδευση για τις εκτεταμένες τσιμεντοστρώσεις στην Ακρόπολη, η εξαγγελία για την αποκοπή των πέντε μεγαλύτερων κρατικών μουσείων της χώρας από το υπουργείο Πολιτισμού και την Αρχαιολογική Υπηρεσία διά της μετατροπής τους σε ΝΠΔΔ, το ζήτημα της ανανέωσης άδειας λειτουργίας διαλυτηρίων πλοίων στον ιστορικό χώρο της Σαλαμίνας, η ματαίωση της κήρυξης της ΠΥΡΚΑΛ στην Ελευσίνα ως ιστορικού χώρου, οι διευκολύνσεις για την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε χώρους αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.

Τίποτε από τα παραπάνω δεν φαίνεται να βάρυνε αρνητικά στον απολογισμό του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη – όχι τόσο πάντως ώστε να αποφασίσει την αντικατάσταση της υπουργού του. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να ξάφνιασε ορισμένους, ήταν όμως μάλλον αναμε

νόμενη. Διότι στην πραγματικότητα η πολιτική που ασκεί η κ. Μενδώνη είναι η απόλυτη προσαρμογή της φιλελεύθερης πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας στο ειδικό πεδίο του πολιτισμού και ειδικότερα στα θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά.

Πρόκειται για μια πολιτική κατεύθυνση που ταυτίζει την οικονομία με τον πολιτισμό, που εξυπηρετεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα ποικίλα επιχειρηματικά και εργολαβικά συμφέροντα, που διευκολύνει την ολοένα και μεγαλύτερη εμπλοκή ιδιωτών και ιδρυμάτων σε θέματα όχι μόνο διαχείρισης αλλά και χάραξης πολιτικής για τον πολιτισμό. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι που εγγράφονται τόσο η συστηματική προσπάθεια περαιτέρω απαξίωσης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και υποβάθμισης του αποφασιστικού και ελεγκτικού της ρόλου όσο και η εργαλειοποίηση των μνημείων και ο διαχωρισμός τους σε «εμπόδια για την ανάπτυξη» και σε «αξιοποιήσιμα», με έμφαση στην εμπορική διάσταση του όρου. Είναι η ίδια ακριβώς πολιτική που βλέπουμε να ασκείται σε όλους τους τομείς: συνειδητή υποχώρηση του δημοσίου και των κρατικών υπηρεσιών, υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα των κοινωνικών αγαθών και του δημόσιου συμφέροντος, εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση, άμεση ή έμμεση, τμημάτων του δημόσιου τομέα.

Επομένως, ο πρωθυπουργός δεν είχε επί της ουσίας κανένα λόγο να αποπέμψει την υπουργό του. Η κ. Μενδώνη κάνει καλά τη δουλειά της. Πράγματι, όταν στον πυρήνα της ασκούμενης πολιτικής δεν υπάρχουν πραγματικές αποκλίσεις από την κεντρική κυβερνητική κατεύθυνση, τυχόν ιδιομορφίες ύφους στην άσκηση της συγκεκριμένης πολιτικής δεν είναι επαρκής λόγος αποπομπής. Αλλωστε η στρεψοδικία, ο αυταρχισμός, οι κρυφές ατζέντες, η επικοινωνιακή και όχι επί της ουσίας διαχείριση προβληματικών θεμάτων, οι αυθαίρετες αποφάσεις χωρίς διαβούλευση και η έλλειψη διαφάνειας απαντούν μάλλον στο σύνολο της κυβέρνησης και στον τρόπο που ασκεί την εξουσία παρά περιορίζονται σε ένα μόνο υπουργείο ή σε έναν υπουργό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιβράβευσε την υπουργό του ανανεώνοντας τη θητεία της. Εκρινε πως η Λίνα Μενδώνη εφάρμοσε σωστή πολιτική στον τομέα ευθύνης της και δεν έκανε κανένα λάθος, τέτοιο τουλάχιστον που να εκθέτει την κυβέρνηση και τον ίδιο, ικανό να της στοιχίσει τη θέση της. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκρινε πως η Λίνα Μενδώνη δεν πρέπει να αντικατασταθεί. Προσυπέγραψε έτσι και το σύνολο των πεπραγμένων της, αναλαμβάνοντας πλήρως και τις ευθύνες που του αναλογούν για όσα έγιναν την προηγούμενη διετία στον χώρο του πολιτισμού αλλά και για όσα έπονται στο διάστημα που θα παραμένει ακόμη στη θέση της.

Η πολιτική που ασκεί η κ. Μενδώνη είναι η απόλυτη προσαρμογή της φιλελεύθερης πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας στο ειδικό πεδίο του πολιτισμού και ειδικότερα στα θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά