«Το 4,2% της απασχόλησης των γυναικών εξαλείφθηκε το 2020, έναντι μόλις 3% για τους άντρες. Δηλαδή το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στην εργασία συνέχισε να διευρύνεται, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και το 2021»

Τον δικό τους γολγοθά ανεβαίνουν οι γυναίκες, οι οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν τις χρόνιες ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων στην αγορά εργασίας οι οποίες οξύνθηκαν με την εμφάνιση της πανδημίας. Η πανδημία και τα lockdowns επηρέασαν δυσανάλογα τις εργαζόμενες γυναίκες, οι οποίες χάνουν τη δουλειά τους με μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με τους άντρες. Παρά το γεγονός πως πέρυσι τον Δεκέμβριο το ποσοστό ανεργίας στους άντρες ήταν υψηλότερο απ’ ό,τι στις γυναίκες σύμφωνα με έρευνα των Ηνωμένων Εθνών, οι ισορροπίες άλλαξαν κατά τη διάρκεια του έτους και η συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό μειώθηκε κατά 3,4%, σε σύγκριση με το 2,8% για τους άντρες. Σήμερα στην αγορά εργασίας είναι ενταγμένες περίπου 1,8 εκατ. λιγότερες γυναίκες.

«Ενώ ο συνολικός αριθμός των απωλειών θέσεων εργασίας το 2020 ήταν υψηλότερος για τους άντρες, το ποσοστό των άνεργων γυναικών ήταν μεγαλύτερο. Συγκεκριμένα, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας υπολόγισε ότι το 4,2% της απασχόλησης των γυναικών εξαλείφθηκε το 2020, έναντι μόλις 3% για τους άντρες. Αυτό σημαίνει ότι το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στην εργασία συνέχισε να διευρύνεται. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2021. Η ΔΟΕ εκτιμά ότι μόνο το 43,2% των γυναικών θα απασχοληθεί παγκοσμίως το 2021, έναντι 68,6% των αντρών» επισημαίνει στο Documento η Μάρα Μπόλις, αναπληρώτρια διευθύντρια οικονομικών δικαιωμάτων των γυναικών στο Κέντρο Δικαιοσύνης και Ενταξης των Φύλων της Oxfam.

Μάρα Μπόλις Αναπληρώτρια διευθύντρια οικονομικών δικαιωμάτων των γυναικών στο Κέντρο Δικαιοσύνης και Ενταξης των Φύλων της Oxfam

Αγώνας για επιβίωση

Με τις γυναίκες να εργάζονται κυρίως σε κλάδους που έχουν πληγεί σοβαρά από την πανδημία, όπως ο τουρισμός, οι υπηρεσίες διαμονής και τροφίμων και το εμπόριο, οι απολύσεις αποτελούν συχνότερο φαινόμενο. Μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey έδειξε ότι οι θέσεις στις οποίες εργάζονται γυναίκες κινδύνευσαν 19% περισσότερο σε σχέση με αυτές που απασχολούνται άντρες. «Οι γυναίκες εργάζονται σε τομείς που αγωνίζονται για να επιβιώσουν ενώ πασχίζουμε να βγούμε από την πανδημία. Η περιορισμένη πρόσβαση σε προγράμματα κοινωνικής προστασίας που θα επέτρεπαν στις γυναίκες να εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης –όπως η παροχή αδειών με αποδοχές και η δημόσια χρηματοδότηση για υπηρεσίες παιδικής μέριμνας– είναι δυστυχώς ανεπαρκής» αναφέρει η Μπόλις.

Οι γυναίκες επιβαρύνθηκαν επίσης δυσανάλογα κατά τη διάρκεια της πανδημίας με εργασίες που αφορούν το νοικοκυριό, όπως ψώνια, μαγείρεμα, καθαρισμός, φροντίδα παιδιών και γονιών. Αυτό έχει καταστήσει ακόμη πιο δύσκολη τη ζωή τους, αφού αυτός ο συνδυασμός απαιτεί διαρκή αγώνα.

Ατυπη απασχόληση

Σύμφωνα με ακόμη μια έρευνα της McKinsey σε συνεργασία με την παγκόσμια κοινότητα leanIn.org, μία στις τέσσερις γυναίκες σκέφτεται να εγκαταλείψει τον εργασιακό της χώρο ή να κάνει στροφή στην καριέρα της. «Πολλές γυναίκες γίνονται “αναγκαστικά επιχειρηματίες”, ξεκινώντας τη δική τους επιχείρηση λόγω της έλλειψης άλλων βιώσιμων ευκαιριών απασχόλησης και της αδυναμίας να έχουν κάποιο εισόδημα» αναφέρει η Μπόλις. Συμπληρώνει ωστόσο πως οι επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες έχουν 5,9% περισσότερες πιθανότητες να κλείσουν.

«Η μονάδα του ΟΗΕ για τις γυναίκες UN Women εκτιμά ότι παγκοσμίως το 58% των απασχολούμενων γυναικών εργάζεται σε άτυπη απασχόληση και εκτιμάται ότι κατά τον πρώτο μήνα της πανδημίας οι γυναίκες έχασαν κατά μέσο όρο το 60% του εισοδήματός τους. Από τις 740 εκατ. γυναίκες που εργάζονται στην άτυπη οικονομία, το 42% βρίσκεται σε τομείς υψηλού κινδύνου, έναντι 32% των αντρών. Οι γυναίκες αυτές λαμβάνουν χαμηλές αμοιβές, εργάζονται σε άσχημες συνθήκες εργασίας και έχουν έλλειψη πρόσβασης σε προγράμματα κοινωνικής προστασίας, όπως σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και ασφάλιση ανεργίας» εξηγεί η Μπόλις.

Δράσεις βάσει φύλου

Δεδομένων των προβλημάτων που προκαλεί η δυσαναλογία του ποσοστού ανεργίας μεταξύ των δύο φύλων, για να επέλθει και πάλι η ισορροπία θα πρέπει να παρθούν τολμηρές και στοχευμένες δράσεις με σκοπό την επιστροφή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό πιο γρήγορα και ομαλά και μετά την πανδημία.

«Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εστιάσουν σε σχέδια οικονομικής τόνωσης σε τομείς που απασχολούν δυσανάλογα ιδιαίτερα χαμηλόμισθες γυναίκες» επισημαίνει η Μπόλις, τονίζοντας πως θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα από τις κυβερνήσεις για καθολική πρόσβαση σε προγράμματα κοινωνικής προστασίας, τα οποία θα συμπεριλαμβάνουν τους μετανάστες, ακόμη και αυτούς που δεν έχουν έγγραφα, και άλλους άτυπους εργαζόμενους για τη διατήρηση μιας υγιούς και ζωντανής οικονομίας.