Κ «όμματα και κινήματα που ξεπήδησαν από την Αριστερά και δούλεψαν πάνω στο εφικτό: όλα αλλοτριώθηκαν και ενσωματώθηκαν στο σύστημα […]». Με τα λόγια του Θάνου Μικρούτσικου απαντά ο Δημήτρης Κουτσούμπας σε όσους πιέζουν το ΚΚΕ να προσχωρήσει στη λογική των πολιτικών συμμαχιών. Σε συνέντευξή του στο Documento με αφορμή το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ (24 έως 27 Ιουνίου 2021) ο γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ απορρίπτει «συνεργασίες κορυφών» «σαν αυτές τις οποίες περιγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ», που καταλήγουν τελικά σε «πλυντήρια της αντιλαϊκής πολιτικής». Με επίκεντρο τις αντιδράσεις στο αντεργατικό νομοθέτημα Χατζηδάκη – Μητσοτάκη σημειώνει ότι τέτοιοι νόμοι πετιούνται στα σκουπίδια της Ιστορίας μαζί με τους εμπνευστές τους με «οργάνωση, ταξική ενότητα, κοινωνική συμμαχία και αλληλεγγύη».

Τι σημαίνει σήμερα κομμουνιστής/στρια;

Σημαίνει να είσαι επαναστάτης και καινοτόμος. Γιατί τα τεράστια επιτεύγματα της επιστήμης μπορούν να υπηρετήσουν τον εργαζόμενο άνθρωπο μόνο αν αντιστοιχηθούν με καινοτόμες σχέσεις παραγωγής, στέλνοντας στο μουσείο της κοινωνικής ιστορίας το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα. Σημαίνει να κοιτάς κατάματα τον πολύ αρνητικό συσχετισμό στην Ελλάδα και παγκόσμια μέσα στον οποίο δρα το ΚΚΕ χωρίς να υποτάσσεσαι. Ακόμη και τώρα, που ο τροχός της Ιστορίας φαίνεται να έχει βυθιστεί στις λάσπες, εσύ να συμμετέχεις μαζί με τους συντρόφους σου, να σπρώχνεις «με γόνα και με στήθος να τον βγάλουμε από τη λάσπη», να δείχνεις ότι μπορεί να πάει μπροστά και να παλεύεις γι’ αυτό. Και «μπροστά» σήμερα σημαίνει μόνο Ελλάδα με την εργατική τάξη, τον λαό, στην εξουσία· σημαίνει σοσιαλισμός.

Κατά καιρούς μιλάτε για απολογητές της βαρβαρότητας του καπιταλιστικού συστήματος. Πείτε μας κάποιους που περιλαμβάνετε σε αυτούς.

Δεν είναι προσωπικό θέμα, είναι κυρίως θέμα ιδεολογικών – πολιτικών θέσεων, πολιτικής στάσης. Αφορά και τους γνήσιους εκφραστές αυτού του συστήματος, όπως π.χ. τη ΝΔ, που λέει ότι είναι προοδευτικό να δουλεύουμε δωδεκάωρα και να μην πληρωνόμαστε υπερωρίες, αλλά αφορά και άλλους, π.χ. τον ΣΥΡΙΖΑ, που ξεκίνησε δήθεν με στόχο να βάλει «τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη» και βρέθηκε να επιβάλλει πρώτος δωδεκάωρα στους υγειονομικούς, βρέθηκε να υπηρετεί τα κέρδη στο όνομα του «ρεαλισμού», της «προόδου», ακόμη και της «Αριστεράς», διαψεύδοντας τις χίμαιρες στις οποίες ο ίδιος είχε επενδύσει και σπέρνοντας την απογοήτευση σε ένα μεγάλο κομμάτι τίμιων ανθρώπων που τον πίστεψαν.

Το εργατικό κίνημα δεν διανύει τις καλύτερες μέρες του. Πάντως οι εργαζόμενοι αντέδρασαν μαχητικά στην επίθεση της ΝΔ στα εργασιακά, στις συνδικαλιστικές ελευθερίες, στο δικαίωμα στην απεργία. Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου Χατζηδάκη – Μητσοτάκη πώς μπορεί να εκδηλωθεί η «οργανωμένη απειθαρχία»;

Το εργατικό κίνημα «δεν διανύει τις καλύτερες μέρες του» εξαιτίας κυρίως της μακροχρόνιας διαλυτικής δράσης των δυνάμεων του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού. Ομως την ίδια στιγμή δεν πρέπει να προσπερνάμε ότι χωρίς την παρέμβαση του ΚΚΕ, χωρίς τη δράση χιλιάδων αγωνιστών στους χώρους δουλειάς και στα εργατικά σωματεία, χωρίς τη δράση του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου που δρα πανελλαδικά το νομοσχέδιο θα περνούσε «άβρεχτο». Το ΚΚΕ κατάφερε να εκφράσει με τη δράση του, μέσα και κυρίως έξω από τη Βουλή, την οργή του εργατόκοσμου και ιδιαίτερα της νέας γενιάς απέναντι στο αντεργατικό έκτρωμα Χατζηδάκη. «Οργανωμένη απειθαρχία» σημαίνει να δυναμώσει ο ενωμένος άφοβος αγώνας των εργαζομένων εκεί που πραγματικά γίνεται η «μητέρα των μαχών», στους χώρους δουλειάς, τους κλάδους και στις λαϊκές γειτονιές, και να απλωθεί πανελλαδικά σε ένα ενιαίο κίνημα κοινωνικών δυνάμεων και των φορέων τους που έχουν κοινά συμφέροντα και προσδοκίες. Αν όλοι οι εργάτες ενός εργοστασίου, ενός κλάδου, απεργήσουν,

«Χωρίς την παρέμβαση του ΚΚΕ, χωρίς τη δράση χιλιάδων αγωνιστών στους χώρους δουλειάς και στα εργατικά σωματεία, χωρίς τη δράση του ΠΑΜΕ το νομοσχέδιο θα περνούσε “άβρεχτο”»

τι θα κάνουν οι εργοδοτικοί και κρατικοί μηχανισμοί; Θα τους απολύσουν όλους; Οργάνωση, ταξική ενότητα, κοινωνική συμμαχία και αλληλεγγύη λοιπόν! Ετσι μένουν στα χαρτιά τέτοιοι νόμοι. Ετσι πετιούνται στα σκουπίδια της Ιστορίας και οι εμπνευστές τους.

Καταστολή και αυταρχισμός χαρακτηρίζουν την κυβερνητική θητεία της ΝΔ μέσα στην πανδημία. Εκτιμάτε ότι από τον Σεπτέμβριο, ιδιαίτερα στα πανεπιστήμια, θα υπάρξουν δυναμικές κινητοποιήσεις από τη νεολαία;

Η καταστολή και ο αυταρχισμός είναι το συμπλήρωμα οποιασδήποτε αντιλαϊκής πολιτικής. Αυτό επιβεβαιώθηκε την περίοδο της πανδημίας από όλες τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ, ασφαλώς και από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Ο νόμος Κεραμέως – Χρυσοχοΐδη είναι αυτός που αντί να επαναφέρει τους φοιτητές στα πανεπιστήμια ύστερα από ενάμιση χρόνο, έβαλε μέσα τα ΜΑΤ και ειδικά αστυνομικά σώματα για να προστατεύουν το «πανεπιστήμιο-επιχείρηση». Γι’ αυτό και είναι καταδικασμένος στη συνείδηση των φοιτητών, των εργαζομένων και των διδασκόντων στα πανεπιστήμια και αυτό έχουν εκφράσει οι μαχητικές κινητοποιήσεις τους, οι οποίες αναμφίβολα θα δυναμώσουν και θα γενικευτούν.

Οποτε κι αν γίνουν εκλογές, βλέπετε αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού;

Αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού μπορεί να έχουμε και χωρίς εκλογές. Είναι μια διαδικασία που καθοδηγείται από το σύστημα κι έχει ως κύριο στόχο να χειραγωγεί την οργή, τη λαϊκή αγανάκτηση, τον όποιο ριζοσπαστισμό μπορεί να εκδηλώνεται σε εργατικές-λαϊκές συνειδήσεις, επιλύοντας ταυτόχρονα δυστοκίες που εμφανίζει το σύστημα εξαιτίας του πολιτικού του προσωπικού. Αντί ο λαός να περιμένει σε ποιο τέτοιου είδους «σενάριο αναδιάταξης» θα κάτσει η μπίλια, να επιλέξει να γίνει ο ίδιος βασικός πρωταγωνιστής των εξελίξεων, κυρίως με τους αγώνες του και με ένα πιο ισχυρό ΚΚΕ παντού, στο εργατικό-λαϊκό κίνημα αλλά και στις κάλπες, για να κάνουμε δύσκολη τη ζωή των κάθε είδους κορακιών-εκμεταλλευτών και των κυβερνήσεών τους. Για να γίνει πράξη αυτό που όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι και εργαζόμενες καθημερινά μας λένε, «ότι αν ήταν το ΚΚΕ πιο ισχυρό, θα ήταν καλύτερα τα πράγματα για τους εργαζόμενους».

Αναδύεται και πάλι η ρητορική για αντιδεξιό και αντικυβερνητικό μέτωπο, ενώ ήδη κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μιλούν για κοινωνικοπολιτικό συνασπισμό δυνάμεων «που θα εμπνεύσει μια νέα εμπιστοσύνη προς την Αριστερά». Το ΚΚΕ τι αντιπροτείνει ως έμπνευση;

Ο ΣΥΡΙΖΑ ονομάζει «νέα εμπιστοσύνη» την άφεση αμαρτιών που αποζητά κάλπικα και για όσα έπραξε ως κυβέρνηση τεσσεράμισι χρόνια αλλά και για τη στάση του ως αντιπολίτευση, έχοντας στηρίξει δεκάδες νομοσχέδια της κυβέρνησης και κάνοντας υποτονική κριτική σε άλλα, κι αυτό κάτω από την ισχυρή πίεση του κινήματος και της παλικαρίσιας στάσης του ΚΚΕ. Εμείς, όμως, δεν δρούμε για να συμβάλουμε σε φρούδες ελπίδες και μεγάλα λόγια ούτε για να ρυμουλκήσουμε τους εργαζόμενους και το κίνημά τους για να στρογγυλοκαθίσουμε σε μια καρέκλα εξουσίας όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ξεχνώντας την άλλη κιόλας μέρα υποσχέσεις. Εμείς δρούμε για να σφυρηλατήσουμε ένα κίνημα οργανωμένο και ριζωμένο στους χώρους δουλειάς και μόρφωσης, στις λαϊκές γειτονιές, χειραφετημένο από τη στρατηγική του μεγάλου κεφαλαίου και των διεθνών καπιταλιστικών ενώσεων-συμμάχων του, μόνιμο και σταθερό αντίπαλο του εκμεταλλευτικού συστήματος μέχρι την οριστική ανατροπή του και όχι «ασανσέρ» για να ανεβοκατεβαίνουν αντιλαϊκές κυβερνήσεις που ασπάζονται τα ίδια «ιερά και όσια»: το νέο υπερμνημόνιο που ακούει στο όνομα Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ και τη βαθύτερη εμπλοκή της χώρας στα επικίνδυνα πολεμικά σχέδια των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ που έχουν εκτοξεύσει τις πολεμικές-στρατιωτικές δαπάνες σε δυσθεώρητα ύψη, ξεπερνώντας ακόμη και τις ΗΠΑ φέτος, την ώρα που ο λαός υποφέρει.

Συνεργασίες «κορυφών», σαν αυτές τις οποίες περιγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε δει πάμπολλες εδώ και σε όλο τον κόσμο. Ξεκίνησαν με πομπώδη λόγια και κατέληξαν τελικά πλυντήρια της αντιλαϊκής πολιτικής εφαρμόζοντάς την! Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία… κάτω, όσων πλήττονται από την εξουσία του μεγάλου κεφαλαίου, με πανελλαδική και κεντρική διάσταση, σχέδιο και προσανατολισμό, ενάντια στα μονοπώλια και στο σύστημά τους, με στόχο την ανατροπή τους. Και το ΚΚΕ δίνει όλες του τις δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση κάθε μέρα, κάθε ώρα. Ηδη τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να φαίνονται.

Μπορεί να έχουν συνέχεια κοινές δράσεις του ΚΚΕ με ΣΥΡΙΖΑ και ΜέΡΑ25, όπως έγινε με το κείμενο υπογραφών σχετικά με τον εορτασμό του Πολυτεχνείου;

Το κείμενο ενάντια στην ανήκουστη απαγόρευση Χρυσοχοΐδη, που συγκέντρωσε χιλιάδες υπογραφές, μεταξύ των οποίων και των κοινοβουλευτικών ομάδων του ΚΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΜέΡΑ25, δεν ήταν κάποια «κοινή δράση» όπως την αντιλαμβάνονται ορισμένοι, θέλοντας να της δώσουν άλλη διάσταση από αυτή που πραγματικά είχε. Αλλωστε ακόμη και αυτή την άθλια απαγόρευση του Χρυσοχοΐδη την έσπασε με τη δράση του το ΚΚΕ. Αν πάλι υπονοεί κάποιος γενικευμένη πολιτική συνεργασία ανάμεσα στο ΚΚΕ και άλλα κόμματα της αστικής αντιπολίτευσης θα του έλεγα απλώς ότι δεν διάβασε σωστά ούτε το μήνυμα του ΚΚΕ ούτε το μήνυμα των αγωνιστών και ριζοσπαστών που επικρότησαν αυτή την ενέργεια. Θα σας απαντήσω όμως και με ένα πρόσφατο παράδειγμα: ακούσαμε προχτές στη Βουλή βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ να καλεί το ΚΚΕ σε «συστράτευση» για την επαναφορά των 751 ευρώ, την κατάργηση μνημονιακών νόμων κ.ά. Μα, όταν κατέθεσε το ΚΚΕ τέτοια πρόταση νόμου, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ την απέρριψε, προκειμένου να υιοθετήσει τον άθλιο νόμο του Βρούτση! Λίγη ντροπή μάλλον δεν βλάπτει…

Με τους φίλους και ψηφοφόρους αυτών των κομμάτων, όπως του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, του ΜέΡΑ25, δεν μας χωρίζει τίποτε, έχουμε ανοιχτή αγκαλιά μέσα στο κίνημα, στις ριζοσπαστικές συσπειρώσεις, για να πορευτούμε μαζί στον αγώνα. Η συμμετοχή στην οργανωμένη διεκδίκηση είναι ο καλύτερος δείκτης για το ποιος και για τι παλεύει, για το ποιος είναι τελικά ο πραγματικός αντίπαλος. Με λίγα λόγια, βγαίνουν αρκετά πολιτικά συμπεράσματα κρίσιμα για την αναγκαία, συνολική εργατική-λαϊκή αντεπίθεση σήμερα και αύριο.

Πώς αντιμετωπίζετε την πίεση που εκ των πραγμάτων ασκείται στο ΚΚΕ –και θα ενταθεί– από πολιτικές δυνάμεις που προβάλλουν, όπως έχετε πει, τη λογική του «εφικτού» από τη μια και των «άμεσων λύσεων» από την άλλη;

Θα σας απαντήσω με τα λόγια που απαντούσε ο καλός μας φίλος και σύντροφος Θάνος Μικρούτσικος: «Παλιότερα η διαφωνία μου με το ΚΚΕ ήταν πάνω στην έννοια του εφικτού. Ακόμη πιστεύω στο εφικτό, αλλά ως λάτρης της Ιστορίας κι επειδή θεωρώ ότι λαοί χωρίς ιστορική μνήμη και γνώση είναι αδύνατον να παίξουν ρόλο στο παρόν και το μέλλον, σε καλώ να εξετάσουμε τα τελευταία χρόνια. Κόμματα και κινήματα που ξεπήδησαν από την Αριστερά και δούλεψαν πάνω στο εφικτό: όλα αλλοτριώθηκαν και ενσωματώθηκαν στο σύστημα. Οπως και τα σημερινά παλικάρια του ΣΥΡΙΖΑ. Αρχισα να σκέφτομαι πολύ σοβαρά τι σημαίνει να κρατάς τις θέσεις σου».

Θεωρείτε πιθανό να τεθεί πιεστικά, όπως το 2012, το ζήτημα της συμμετοχής του ΚΚΕ σε κυβέρνηση συνεργασίας;

Νομίζω ότι σήμερα είναι πολύ περισσότεροι, εκ των οποίων πολλοί δεν είναι ψηφοφόροι του κόμματος, που λένε «ευτυχώς που το ΚΚΕ δεν παραδόθηκε, δεν στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ ανεχόμενο την κυβέρνησή του». Φαντάζεστε –έστω και ως σενάριο– να ήταν σήμερα το ΚΚΕ απολογούμενο για τα μνημόνια ή για την αναβάθμιση της στρατιωτικής συνεργασίας με τους δολοφόνους των ΗΠΑ και του Ισραήλ; Ή, ας πούμε, φαντάζεστε το ΚΚΕ την περίοδο της πανδημίας να κηρύττει ανακωχή με την κυβέρνηση, λέγοντας «θα λογαριαστούμε μετά», όπως έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ για μεγάλο χρονικό διάστημα σπέρνοντας ηττοπάθεια; Πολύ περισσότερο που σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ περιγράφοντας την «προοδευτική κυβέρνηση» εντάσσει μέσα και το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, όταν έχει στους κόλπους του στελέχη που ψήφισαν τους νόμους-προδρόμους του Χατζηθάφτη…

Η άρνηση του ΚΚΕ να συμμετέχει σε μια κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού προκύπτει από την απάντηση που δίνουμε στο ερώτημα αν υπάρχει πραγματική διέξοδος υπέρ του λαού. Εμείς πιστεύουμε ότι υπάρχει! Και βρίσκεται στην πάλη για «να σώσουμε ό,τι σώζεται», «πόσα κρυμμένα τιμαλφή έπρεπε και πρέπει να σώσουμε», όπως λέει κι ο ποιητής, διεκδικώντας όλες τις σύγχρονες ανάγκες του λαού. Με στόχο μια νέα πολιτική και οικονομική οργάνωση της κοινωνίας, τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό.

Τι απαντάτε σε όσους, και με επίκεντρο το 21ο Συνέδριο, κατηγορούν το ΚΚΕ για αυτοαναφορικότητα, εσωτερική θωράκιση, για κομματική περιχαράκωση και για στρατηγική «άλματος» προς τον σοσιαλισμό;

Να ξαναδιαβάσουν τις Θέσεις της ΚΕ για το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ, όπως είναι οι Θέσεις της ΚΕ και όχι όπως νομίζουν ότι είναι… Και κάτι ακόμη για τους ανιστόρητους ή τους αναθεωρητές της Ιστορίας. Το ΚΚΕ ιδρύθηκε το 1918, με διακηρυκτικό του στόχο τον σοσιαλισμό. Αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης και δράσης του. Βρίσκονται «αλλού γι’ αλλού» όσοι ευελπιστούν ότι αυτό υπάρχει περίπτωση να το απεμπολήσει. Τους απαντάμε απλώς: «Μην καρτεράτε να λυγίσουμε μήτε για μια στιγμή, μητ’ όσο στην κακοκαιριά λυγάει το κυπαρίσσι, έχουμε τη ζωή πολύ, πάρα πολύ αγαπήσει»…

«Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι μια μεγάλη κοινωνική συμμαχία όσων πλήττονται από την εξουσία του μεγάλου κεφαλαίου, με πανελλαδική και κεντρική διάσταση, σχέδιο και προσανατολισμό, ενάντια στα μονοπώλια και στο σύστημά τους»