Το πρόβλημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι οι Βρυξέλλες και ειδικά η Γερμανία, η εμπλοκή της οποίας στα δυτικά Βαλκάνια είναι δεδομένη όπως και η επιθυμία της για τη λεγόμενη διεύρυνση. Μέχρι τώρα το θέμα έμενε χαμηλά αφενός λόγω των εσωτερικών πολιτικών αναταράξεων που προκάλεσε η πανδημία σε όλη την Ευρώπη, αφετέρου λόγω του βουλγαρικού βέτο στην είσοδο της Βόρειας Μακεδονίας.

Ομως η πανδημία λόγω των εμβολιασμών υποχωρεί και τα προβλήματα θα βγουν στην επιφάνεια θέλοντας και μη. Ενδεικτικό είναι το non paper-φάντασμα που πρότεινε αλλαγές των συνόρων στα δυτικά Βαλκάνια, το οποίο κυκλοφόρησε στα μέσα του προηγούμενου μήνα στις εφημερίδες και προκάλεσε πολιτική καταιγίδα στην περιοχή και στις Βρυξέλλες. Το έγγραφο το οποίο δημοσίευσε ο ερευνητικός ιστότοπος με έδρα τη Λιουμπλιάνα necenzurirano.si φέρεται να έχει συντάκτη τον πρωθυπουργό της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα, ενώ το γραφείο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δεν αρνήθηκε την ύπαρξή του, όπως έγραψε το euroactiv.com.

Τα πράγματα έκανε χειρότερα ο επίτροπος Διεύρυνσης Ολιβερ Βάρχελι με τη δήλωσή του ότι οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε συνομιλίες με την Αλβανία για ένταξη στην ΕΕ, παρά το γεγονός ότι καθυστερούν οι διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία.

Κάτι τέτοιο προκάλεσε εύλογες αντιδράσεις, αφού η διεύρυνση των δυτικών Βαλκανίων «πάει πακέτο», τουλάχιστον αυτό ίσχυε μέχρι σήμερα – αλλά και με βάση το ρεπορτάζ πριν από τις ενστάσεις της Βουλγαρίας το πρόβλημα ήταν οι γαλλικές ενστάσεις για την Αλβανία, ειδικά η έκταση και η ένταση της διαφθοράς στη χώρα αυτή ακόμη και στα υψηλά κλιμάκια της πολιτικής και της Δικαιοσύνης.

Απογοητευμένοι πολίτες

Οσο όμως η πληγή του Κοσόβου παραμένει ανοιχτή το πρόβλημα θα επανέρχεται με επιτακτικό τρόπο. Επιπροσθέτως η καθυστέρηση ή ακόμη περισσότερο η προοπτική ένταξης απογοητεύει τους πολίτες των δυτικών Βαλκανίων, ενισχύει τους εθνικισμούς και βάζει για τα καλά στο παιχνίδι τρίτες χώρες οι οποίες δεν έκρυψαν ποτέ τις φιλοδοξίες τους, όπως η Ρωσία και η Τουρκία. Με αυτό τον τρόπο η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει τα δυτικά Βαλκάνια, σε μια εποχή μάλιστα που αναζητά τρόπους και δρόμους ενεργειακής απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο της Gazprom.

Το πρόβλημα το γνωρίζουν καλά στις Βρυξέλλες. Ενδεικτικό είναι το εσωτερικό έγγραφο που έλαβαν οι υπουργοί Εξωτερικών των 27 στις 5 Μαΐου το οποίο αποκάλυψε το Reuters. Ο συντάκτης του σημειώνει πως «είναι αναγκαίο να αναγνωρίσουμε ότι, παρά τη συνεχιζόμενη προσήλωσή τους στην προοπτική της ενσωμάτωσης στην ΕΕ, οι λαοί της περιοχής βιώνουν ένα είδος βαθιάς απογοήτευσης αναφορικά με τη διαδικασία διεύρυνσης».

Οι ελληνικές κινήσεις

Η Αθήνα είναι ενήμερη για όλα τα παραπάνω. Την Πέμπτη μάλιστα στο περιθώριο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας συναντήθηκε με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας Νίκολα Ντιμιτρόφ και με τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Βοσνίας/Ερζεγοβίνης Μίλοραντ Ντόντικ. Την Παρασκευή δε πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ με θέμα την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, την οποία συνδιοργάνωσε ο Ελληνας ΥΠΕΞ με τον Ρουμάνο ομόλογό του Μπόγκνταν Αουρέσκου, με τη συμμετοχή των ομολόγων τους της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, του αρμόδιου για τη διεύρυνση επιτρόπου Ολιβερ Βάρχελι, καθώς και του ειδικού απεσταλμένου της ΕΕ για τον διάλογο Βελιγραδίου – Πρίστινας και για άλλα περιφερειακά ζητήματα των δυτικών Βαλκανίων Μίροσλαβ Λάιτσακ.

Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα, η χώρα που έλυσε τον γρίφο του λεγόμενου «μακεδονικού», θα μπορούσε να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή. Μόνο που διάφοροι εθνικισμοί και κυρίως κομματικοί τακτικισμοί (όπως οι τρεις ενδιάμεσες συμφωνίες) φρενάρουν τις όποιες φιλοδοξίες.

Η αναβολή της ένταξης στην ΕΕ απογοητεύει τους λαούς, ενισχύει τον εθνικισμό και τροφοδοτεί non papers για αλλαγές συνόρων στα δυτικά Βαλκάνια